6․Որքա՞ն է 10-ի 40%-ը։
10 x 40 : 100 = 4

7․ԱՄՆ-ի 50 նահանգից 4-ի անվանումը սկսվում է W տառով:

ԱՄՆ նահանգների քանի՞ տոկոսի անվանումն է սկսվում  W տառով:
50 x 4 : 100 = 2

8․Տարրական դպրոցում սովորում է 800 աշակերտ: Յուրաքանչյուր չորեքշաբթի աշակերտների 12%-ը դասերից հետո մնում է մասնակցելու շախմատի ակումբում կայանալիք հանդիպմանը:

Քանի՞ աշակերտ է մասնակցում շախմատի ակումբում չորեքշաբթի օրերին կայանալիք հանդիպմանը:
800 x 12 : 100 =  96

9․Մաստակով լի տարայում կա 23 կանաչ, 52 կարմիր, 34 կապույտ, 61 դեղին և 30 վարդագույն մաստակ:

Մաստակների ո՞ր տոկոսն է կարմիր:
23 + 52 + 34 + 61 + 30 = 200
52/200 : 100 =

10․Դու սպասում ես, որ համակարգիչը ներբեռնի վիդեոխաղը ու նկատում, որ ներբեռնվել է 32000 կիլոբայթի 30%-ը:

Քանի՞ կիլոբայթ է ներբեռնվել:
3200 x 30 : 100 = 9600

11․Հովհաննեսը թիմի հարձակվողն է: Այս տարի նա կատարել է 350 հաջողված փոխանցում, որն իր՝ այս տարի բոլոր փոխանցումների 70%-ն է:

Քանի՞ փոխանցում է կատարել Հովհաննեսն այս տարի:

350 x 100 : 70 = 500

12․Աշխարհի բոլոր կենդանատեսակների յուրաքանչյուր 5-ից 4-ը միջատ է:

Կենդանատեսակների ո՞ր տոկոսն է միջատ:
4 x 100 : 5 = 80

13․Մետաղադրամը բաղկացած է 9 գրամ նիկելից և 16 գրամ պղնձից: Մետաղադրամի ընդհանուր զանգվածը 25 գրամ է:

Մետաղադրամի քանի՞ տոկոսն է կազմում պղինձը:
25 x 16 : 100 = 4
4%

14․Միջնակարգ դպրոցի աշակերտների 2%-ն ունի կարմիր մազեր: Դպրոցում սովորում է 700 աշակերտ:․

Քանի՞ աշակերտ կարմիր մազեր ունի:
700 x 2 : 100 = 14

Ք․ա․ 1-ին հազարամյակի  ժամանակաշրջանի սկզբում ՝ Վանի (Արարատյան) թագավորության օրոք և Հայկազունի Երվանդականների գահակալման առաջին շրջանում, ամբողջ Հայաստանը միավորված էր մեկ պետական կազմավորման մեջ։ Այդ վիճակը փոխվեց Ք․ա․ 4-րդ դարում։

Մեծ Հայքի և Փոքր Հայքի թագավորությունները։

Ք․ա․ 4-րդ դարում Հայաստանի տարածքում հայտնի դարձան երկու հիմնական պետություններ՝ Մեծ Հայք և Փոքր Հայք  թագավորությունները։

Մեծ Հայքի, որը նշանակում է Մեծ Հայաստանընդարձակ տարածքը ավելի քան 300 հազ․ քառ․ կմ բաժանվել է 15 խոշոր նահանգների։ Դրանք էին՝ Այրարատ, Գուգարք, Տայք, Բարձր Հայք, Ծոփք, Աղձնիք, Տուրուբերան, Վասպուրական, Ուտիք, Արցախ, Սյունիք, Մոկք, Կորճայք, Պարսկահայք, և Փայտակարան։ Մեծ Հայքի ամենախոշոր  և նշանավոր մարզը, տարածքը Այրարատն էր։ Պատահական չէ, որ Հայաստանի մայրաքաղաքների մեծ մասը, որոնք են Երևան, Անի, Արտաշատ, Դվին, Արմավիր, Կարս, Վաղարշապատ և այլն եղել է Այրարատի տարածքում։

Փոքր Հայքը տարածվում էր Մեծ Հայքից արևմուտք։ Նրանց սահմանաբաժանը  Արևմտյան Եփրատն էր։ Փոքր Հայքի տարածքը կազմում էր շուրջ 80 հազ․ քառ․ կմ։

Սակայն ժամանակի ընթացքում հայերի հայրենիքում օսմանյան թուրքերի իրականացրած ցեղասպանության հետևանքով Հայաստանի մեծ մասը կորցրել ենք։ Հայերը կորցրել են իրենց պապենական հողերի մեծագույն մասը։

Ներկայիս Հայաստանի Հանրապետությունն ունի շուրջ 30 հազ․ քառ․ կմ տարածք փոքր հայքի մոտավորապես կեսը։ Մեր հանրապետության կազմում գավառներ կան Սյունիքից և Այրարատից, ավելի քիչ Գուգարքից և Ուտիքից։ 1990-ական թթ․ սկզբին ծավալված Արցախյան ազատագրական պայքարի շնորհիվ ստեղծվեց մեր օրերի հայկական երկրորդ պետությունը՝ Լեռնային Ղարաբաղի անրապետություն (ԼՂՀ)։ Նրա մաս են կազմում գավառներ պատմական Արցախ և Սյունիք նահագներից։ ԼՂՀ-ն զբաղեցնում է շուրջ 12,5 հազ․ քառ․ կմ տարածք։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1․ Ք․ա․ 3-2-րդ հազարամյակներում վարչական ի՞նչ  բաժանումներ կային մեր հայրենիքի տարածքում։ Ի՞նչպես փոխվեց այդ բաժանումը Ք․ա․ 1-ին հազարամյակի սկզբին։

Ք․ա․ 3-2-րդ հազարամյակներում, մեր հայրենիքի տարածքը բաժանված է եղել տարբեր պետական կազմավորումների և Ք․ա․ 1-ին հազարամյակի  սկզբում ՝ Վանի թագավորության օրոք ամբողջ Հայաստանը միավորված էր մեկ պետական կազմավորման մեջ։

2․ Ե՞րբ հայտնի դարձան Մեծ Հայքը  և Փոքր Հայքը՝ որպես առանձին թագավորություններ։ Ներկայացրե՛ք Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը։
․․․

3․ Որքա՞ն է Հայաստանի Հանրապետության տարածքը, Մեծ Հայքի ո՞ր մասն է այն կազմում։
Հիմակվա հայաստանի Հանրապետությունը ունի 30 հազար․ քառ․ կմ․ տարածք։ Մեծ հայքից 10000 անգամ փոքր է։

4․Ո՞ր նահանգների տարածքներն է զբաղեցնում ՀՀ-ն։

error;

5․Ո՞րքան տարածք է զբաղեցրել ԼՂՀ-ն։
ԼՂՀ-ն զբաղեցրել է 12.5 հազար քառ․ կմ, ոնց ցույց տամ։