Կրականան


Ո՞վ է Կրականան և ինչու՞ այդ անունը։ Մեր հորինուկը սրա մասին է։

Մի օր մի աղջիկ ծնվեց, բայց իրեն ոչ մի անուն չսազեց։ Նրան ժամանակավոր կանչում էին Սիլյա։ Մի քանի տարի հետո, մի օր երբ աղջիկը 4 տարեկան էր, իր ծնողները նկատեցին, որ նա կրակի հետ է խաղում՝ գլխի վրա դնում, մեջը թռնում, բայց իրեն ոչինչ չէր լինում։ Մի տարի էլ անցավ և երբ 5 տարեկան էր նորից կրակի հետ սկսեց խաղալ։ Բայց այս անգամ էլ նրան ոչինչ չէր լինում, նա չէր այրվում։ Ծնողները նրան տարան բժշկի մոտ, ով զննելուց հետո ասաց, որ նա ունի կրակյա անունով հիվանդություն, որը նրան թույլ է տալիս կրակի հետ այդպես խաղալ ու չայրվել։ Աղջիկը շատ էր սիրում կրակը և դրանից շատ էր ուրախանում։ Դրա համար էլ իր ծնողները որոշեցին, քանի որ նա անուն չուներ, նրան իր հիվանդության անունով կոչել Կրականա, այսինքն «կրակ է նա»։

Ճամփորդում ենք Մատենադարան


Մեր դպրոցից մինչև մատենադարան երկու ճանապարհ կա՝ մեկը տևում է 37 րոպե, մյուսը՝ 38 րոպե։

«Մատենադարան» գրաբարում նշանակել է «գրադարան» և համարվել է մի վայր, որին կից գործել է նաև ձեռագրատուն։ Մի քանի հայկական վանական համալիրներ նույնպես ունեցել են մատենադարաններ, ինչպես օրինակ՝ Հաղպատի և Սանահինի վանական համալիրներն են։

Ըստ Ղազար Փարպեցու՝ Էջմիածնի կաթողիկոսությանը կից գործել է գրատուն, որտեղ պահվել են հայերեն ու հունարեն մատյաններ։ 5-րդ դարի սկզբից Հայաստանում և հայաշատ վայրերում գրվել և ընդօրինակվել են հազարավոր ձեռագիր (գրչագիր) մատյաններ, որոնք պահվել են վանքերի ու մենաստանների գրատներում ու մատենադարաններում։

Հայերեն ձեռագիր մատյանների ամենախոշոր պահոցն է։ Այն ստեղծվել է 1921 թվականին՝ 5-րդ դարում ստեղծված Էջմիածնի մատենադարանի հիմքի վրա, և եղել է առաջին գիտահետազոտական հաստատությունը Հայաստանում։ Նախկինում այն կոչվել է Կուլտուր-պատմական ինստիտուտ։

Աղբյուր — Վիքիպեդիա

Մայրենի

  1. Տրված արմատներով ուրիշ բառեր կազմիր:

Երգ — Երգչուհի — երգիչ։

կարգ — ՀամակարգԿարգապահ — Կարգավորիչ։

միրգ — Մրգային — Մրգաշատ։

ձիգ — Նետաձիգ — ինքնաձիգ։

հաց — Հացահատիկ — չորահաց — հացատուն։

տոն — տոնածառ — տոնական։

  1. Ընտրի’ր համապատասխան բառը:

Ցնծալ, ցնցել, հնձել, հունցել:

Ա) Մարդը ողջ օրը հնձել խոտը:

Բ) Ամանորին ժողովուրդը Ցնծալ ողջ գիշեր:

Գ) Մայրս գաթայի համար խմոր  հունցեց :

Դ) Ինքնաթիռի վթարի լուրը ցնցվեց մարդկանց:

  1. Գրի՛ր մեկ բառով

Հրդեհ հանգցնող մարդ — հրշեջ

Քիչ տաք, գոլ — գաղջ

Անթթխմոր կաթնահունց հաց — բաղարջ

Առվի, առվակի և այլ հոսող ջրերի ձայնը — կարկած

Կարմիր և սև պտուղներ ունեցող հատապտուղ —

  1. Գտի՛ր հականիշները և գրի՛ր իրար դիմաց։

Արևածագ                        նախորդ                                 ուրախ                        անվախ

առաջին                           նախաբան                             աղքատ                      սևահեր

հաջորդ                            այո                                          թուխ                           եդեմ

ոչ                                      վերջին                                   դրախտ                      մուրացկան

քաջ                                   վեջալույս                              դժխեմ                        առույգ

վերջաբան                       վախկոտ                                քաջ                             դաժան

  1. Շարունակի’ր ըստ օրինակի:

Ապ – երախտիք – ապերախտ

Ան – վախենալ – անվախ

Դժ – բախտավոր – Դժբախտ

Արտ – գաղթական – Արտագաղթող

Նախ – քանակ – Նախքան

Տ – գեղեցիկ – Տգեղ

6. Տրված բառերը ճիշտ դասավորի՛ր և կարդա՛ նախադասությունը։

Մեսրոպ Մաշտոցը, հայոց, ստեղծել է, այբուբենը։ — Մեսրոպ Մաշտոցը ստեղծել է հայոց այբուբենը։

Ով, նա, աշխատի, կուտի։ — Ով աշխատի նա կուտի։

Աշխատասեր, մրջյունները, միջատներ են։ — Աշխատասեր միջատներ են մրջյունները։

Փայլփլում են, գիշեր, աստղերը, երկնքում, ամեն։ — Փայլփլում են ամեն գիշեր աստղերը երկնքում։

Մաթեմատիկա

Քանի՞ բաժանարար ունի 12-ը։
1, 12, 2, 6, 4, 3.
6

Քանի՞ բաժանարար ունի 24-ը։
1, 24, 2, 12, 3, 8, 6, 4.
8

Քանի՞ բաժանարար ունի 32-ը։
1, 32, 2, 16, 4, 8.
6

Քանի՞ բաժանարար ունի 40-ը։
1, 40, 2, 20, 5, 8, 10, 4.
8

Թվարկիր 16-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 16-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
1, 16, 2, 8, 4.
ամենափոքր —  1
ամենամեծը — 16

Թվարկիր 21-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 21-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
1, 21, 3, 7․
ամենափոքր —  1
ամենամեծը — 21         
Continue reading »

Մեղրի բյորեկներ

Մեղրի բյորեկները զեյթունցիների ավանդական քաղցրավենիքն է։ Զեյթունը Արևմտյան Հայաստանի գավառներից էր։ Այն լեռնային էր և ամռան ամիսներին խաշնարածները իրենց հոտը տանում էին լեռնային արոտավայրեր՝ արածելու։ Այս լեռնային արոտավայրերը կոչվում են Յայլա։ Զեյթունցիները այս քաղցրավենիքը ուտում էին յայլաներում, քանի որ այն հեշտ էր պատրաստել, իսկ ընկույզն ու մեղրը առողջարար և սննդարար են՝  բաց երկնքի տակ, արևին ու քամուն ոչխարներին հետևելու, քայլելու և խնամելու համար։

Մեղրով բյորեկը պատրաստելու համար անհրաժեշտ է՝

Անարատ յուղ (կարագ)
ընկույզ
մեղր
լավաշ

Մայրենի

Պատրաստի՛ր գրավոր կամ բանավոր հաղորդում <<Իմ դպրոցի միջավայրը>> թեմայով։

Օգնող հարցեր․

Ինչպիսի՞ն է դպրոցի միջավայրը; Հաճելի, լավ, կանաչ ու մաքուր։

Ի՞նչն է ամենից շատ քեզ գրավում այդ միջավայրում։ Ծառերն ու մեծ քարերը։

Ո՞րն է դպրոցում քո ամենասիրած անկյունը։ Ինչո՞ւ։ Քարե բակը, որովհետև ես շատ եմ սիրում քարեր և այդտեղ են գտնվում աշխարհի քարերը։

Ինչպե՞ս է այն ազդում քո ինքնազգացողության կամ ճաշակի վրա։ Ինձ դրական, հանգստացնող, ուրախ զգացմունքներ է փոխանցում։

Ինչպե՞ս ես դու մասնակցում քո միջավայրի ձևավորմանը։ Չեմ աղտոտում, մաքուր եմ պահում, փորձում եմ ամենինչին խնամքով մոտեանալ և օգատգործել։ Հարգում եմ ուրիշների աշխատանքը և չեմ փչացնում, կոտրում այն։

Ի՞նչն է քեզ խանգարում դպրոցական միջավայրում։ Ոչ մի բան։

Ի՞նչը կփոխեիր։ Միայն կուզեի փոխոլ մեծ կուրծքերով արձանը, որը իմ ճաշակո վ չի և չեմ սիրում։

https://youtu.be/ImVMcFctM5Y 

Մայրենի

Գրի՛ր հետևյալ ածականների հոմանիշները և հականիշները/4 միավոր/

Ուրախ — զվարթ — տխուր

ուժեղ — հզոր — թույլ

քաջ — խիզախ — վախկոտ

աշխույժ — Զվարթ — ալարկոտ

շատախոս — երկարաբան — քչախոս

հռչակավոր — Մեծահռչակ — անհայտ

լռիկ — չունի

2. Ինչպիսի՞ն են տրված նախադասություններն ըստ հնչերանգի: Կարդա՛ և ընդգծի՛ր ճիշտ տարբերակը: /1 միավոր /

Էյ ջա՜ն, հայրենի՛ք, ինչքա՜ն սիրուն ես: 2.բացականչական

Ա՜խ, դեռ շա՛տ պետք է սպասեմ, որպեսզի կարողանամ ներս մտնել։ 2.բացականչական

Վա՜յ, մայրի՛կ ջան, տե՜ս,
Բակն ու դուռը լի,
Որքա՜ն սպիտակ թիթեռ է գալի․․․  2.բացականչական

Ամեն գարնան ծիծեռնակները բույն էին հյուսում մեր տան կտւրին։ 1.պատմողական

Որտե՞ղ է գտնվում աշխարհի ամենաբարձր ջրվեժը։ 4.հարցական

1.պատմողական, 2.բացականչական, 3.հրամայական, 4.հարցական Continue reading »

Պատիկ 2

  1. Թվարկիր 8-ի բոլոր բաժանարարները ։ Ո՞րն է 8-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
    1, 8, 2, 4.
    ամենափոքր — 1
    ամենամեծը — 8
  2. Թվարկիր 15-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 15-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
    1, 15, 3, 5.
    ամենափոքր — 1
    ամենամեծը — 15
  3. Թվարկիր 20-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 20-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
    1, 20, 2, 10 5, 4.
    ամենափոքր — 1
    ամենամեծը — 20
  4. Թվարկիր 14-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 14-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
    1, 14, 2, 7.
    ամենափոքր — 1
    ամենամեծը — 14
  5. Քանի՞ բաժանարար ունի 18-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։
    1, 18, 2, 9. թվերը
  6. Ո՞ր թիվն է 64-ի ամենամեծ բաժանարարը։
    64- ը
  7. Ո՞ր թիվն է 25-ի ամենամեծ բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենափոքրը։
    ամենամեծը — 25
    ամենափոքրը — 1 
  8. Թվարկիր 30-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 30-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
    1, 30, 2, 15, 6, 5․
    ամենամեծը — 30
    ամենափոքրը — 1 
  9. Գտիր 26 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
    1 + 9 = 10
  10. Գտիր 48 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
    1 + 48 = 49

Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ..

  • Քանի՞ բաժանարար ունի 90-ը, ո՞ր թվերն են դրանք։
  • Թվարկիր 12-ի բոլոր բաժանարարները ։ Ո՞րն է 12-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Թվարկիր 17-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 17-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Թվարկիր 12-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 12-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Թվարկիր 80-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 80-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Թվարկիր 22-ի բոլոր բաժանարարները։ Ո՞րն է 22-ի ամենափոքր բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենամեծը։
  • Ո՞ր թիվն է 49-ի ամենամեծ բաժանարարը, իսկ ո՞րն է ամենափոքրը։
  • Գտիր 8 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
  • Գտիր 28 թվի ամենամեծ ու ամենափոքր բաժանարարների գումարը։
  • Ո՞ր թիվն է 75-ի ամենամեծ բաժանարարը։